Ceviz Ağacı Yetiştiriciliği Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey
Ceviz Ağacı Yetiştiriciliği Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey, Ceviz Ağacı Yetiştiriciliğinde Bahçe Kurma Süreci, Ceviz Ağacı Nasıl Bir İklimi Sever? Ceviz Ağacı Yetiştiriciliğinde Çeşit Seçimi, Ceviz Ağacı Yetiştiriciliğinde Piketaj Süreci, Fidan Dikim Teknikleri, Tüplü Fidan Dikimi, Köklü Fidan Dikimi, Sulama Nasıl Yapılır? Ceviz Budama Nasıl Yapılır? Ceviz Ağacı Yetiştiriciliğinde Bakım Programı
Ziraat etkinlikleri, uygun coğrafi koşullar ve hassasiyet ile çalışan eller olduğu müddetçe hem çok keyifli hem de çok yararlı bir iştir. Ülkemizde de üretim ve tüketimi yaygın olarak yapılan ceviz, tarım ve toprakla uğraşanlarımızın en değer verdiği gıdaların başında gelir. ‘’8 sene sen cevize bakacaksın, 80 sene ceviz sana bakacak’’ deyişi de cevize verilen değeri göstermektedir. Peki ama ceviz elde etmek için yetiştirilecek ceviz ağacına ne gibi şartlar sağlamak gereklidir? Türkiye’de ve dünyada en çok nerelerde ceviz ağacı yetiştiriciliği görülmektedir? Bilmeniz gereken her şey bu yazıda sizi bekliyor!
Ceviz Ağacı Yetiştiriciliğinde Bahçe Kurma Süreci
Çok uzun yıllar yaşadığı bilinen ceviz, Türkiye ve Avrupa üzerinden Amerika’ya kadar uzanan oldukça geniş yelpazede yetiştiriciliği yapılan bir meyvedir. Ülkemiz dünya ceviz üretiminde 3. sırada yer almaktadır. Peki bu uzun mu uzun soluklu meyve için nasıl bir bahçe seçilmelidir? Yapacağınız ilk iş yetiştireceğiniz ağaç için uygun ekolojik özellikleri sağlamaktır. Güçlü köklere sahip olan cevizin toprak derinliği en az 2 metre olmalıdır. Toprağın en azın 2 metre kadar altı, bir burgu vanasıyla kontrol edilebilir. Ayrıca taban suyuna dikkat etmeniz gerekir; çünkü ceviz tarımını zorlayan unsurların başında taban suyu geldiğini bilinir. Taban suyu yüksek olan yerlerde ceviz ağacının gelişimi durur ve yıllar içerisinde tamamen kurur.
Ceviz Ağacı Nasıl Bir İklimi Sever?
Ceviz ağacı yetiştiriciliği doğru metotlar uygulandığı takdirde kolaydır ve size uzun vadede fayda sağlar. Gelgelelim, ceviz ağacının hassas olduğu belirli noktalar vardır. Hem yüksek hem de düşük sıcaklığa karşı hassas olup özellikle yüksek derece yaz sıcakları kabukta yanmalara neden olabilir. 35 derece ve üzeri sıcaklıklar bu zararlara yol açar. Dinlenme dönemlerinde -12 dereceli düşük sıcaklıklara dayanan ceviz ağaçları, sonbahar zamanında -8 derecede dahi zarar görebilir. Kapalı tomurcuklar -1 dereceye, tam çiçeklenenler -3 dereceye, küçük yeşil meyveler ise -10 dereceye kadar dayanıklıdır.
Ceviz Ağacı Yetiştiriciliğinde Çeşit Seçimi
Ceviz ağacında erkek ve dişi olmak üzere iki farklı çiçek bulunur. Bu çiçekler birbirlerinden farklı zamanlarda olgunlaşabilmektedir. Buna bağlı olarak; erkek ve dişi çiçekleri aynı zamanlarda olgunlaşan ya da biri diğerinden daha önce olgunlaşan çeşitleri de vardır. Bu nedenle erkek ve dişi çiçeklerin aynı dönemlerde olgunlaştığı çeşitleri tercih etmeniz daha mantıklı olacaktır. İyi bir bahçe kurduktan ve hangi çeşidi seçeceğiniz kararlaştırdıktan sonra dikkat etmeniz gereken diğer husus alacağınız fidanların sertifikalı olup olmadığıdır.
Toprağı Analiz Edin
Ceviz ağacı yetiştiriciliği çok hassas bakım gerektiren bir konudur. Dolayısıyla fidanları ekeceğiniz toprağı tahlil ettirmek sizin yararınızadır. Bu toprakta bir çukurdan 20 – 30 santimde bir toprak örneği alın ve analize gönderin. Bu analizler sonucunda toprağın pH değeri ölçülür ve 6.5 ile 7.5 arası en ideal oranlardır. Tuzlu topraklara karşı da cevizin hassas olduğu bilinmelidir.
Ceviz Ağacı Yetiştiriciliğinde Piketaj Süreci
Uygun bahçe, toprak ve toptan ceviz çeşidi seçiminden sonra fidan çeşitlerine göre piketaj yapılır. En ideal ve önerilen piketaj ise 7’ye 2’dir. Yani her 7 fidana en az 2 çeşit tozlayıcı fidan seçilmelidir. Fidan sayısı 7’den çok 2’den az olmamalıdır. Aralık ile mesafe sırasıyla; yerli çeşitlerde 8’e 8, Amerikan çeşitlerinde ise 8’e 4 olmalıdır.
Fidan Dikim Teknikleri
Ceviz ağacı yetiştiriciliği, fidanların arasındaki mesafeye karşı da hassasiyet göstermenizi gerektirir. Buna göre yerli çeşitlerde 8’e 8, Amerikan çeşitlerinde ise 8’e 4 gibi bir fidan aralığı en ideal aralıklardır.
A) Tüplü Fidan Dikimi
Tüplü ceviz fidanı, yılın 12 ayı satın alınıp dikilebilen bir fidan türüdür. Bu nedenle özellikle orta ölçekli yetiştiriciler olmak üzere çoğunlukla tüplü fidanlar tercih edilir. Yılın her ayında satıldığı gibi, hava koşullarının olumlu olduğu her zamanda da dikimi yapılabilir. Fidan çukurları en az 60 – 80 cm derinliğinde olmak üzere açılır. Çukur açılırken, üst yüzey toprağı bir kenarda toplanmalıdır, çünkü bu topraktan yaklaşık olarak 1000 ile 1500 gram arası toz organik gübre harman edilebilir. Daha sonra fidan poşetinin alt kısmı dairesel olarak kesilir ve çıkarılır. Altı kesilmiş olan tüplü fidan, çukura dengeli ve ortalı bir şekilde yerleştirilir ve poşetin geri kalanı alttan üste doğru tamamen kesilir.
B) Köklü Fidan Dikimi
Köklü fidan dikimi, tüplüye göre daha zordur. Dikim çukurları en az 60 – 70 cm genişlikte ve 80 – 100 cm derinlikte açılmalıdır. Yetiştirildiği alandan, dikim yapılacağı alana sevk edilebilmesi için kış dinlenmesine geçilmesi gerekmektedir. Fidan dikimleri yaprak dökümü denilen bu dinlenme döneminde yapılmaya başlanır ve uyanıncaya kadar sürer. Aşı noktaları toprak üstünde kalacak şekilde dikilmeli ve dikim sırasında kök budaması yapılır. Dikim sonra fidanlara derhal can suyu verilmesi gerekir.
Sulama Nasıl Yapılır?
Ceviz ağaçlarının yapıları iri ve dallanması oldukça yaygın olduğu için geniş yapraklara sahiptirler. Bu nedenle bazı ceviz ağaçları terleme ile ciddi oranlarda su kaybı yaşar. Ceviz ağacı yetiştiriciliği ile ilgilenenler buna özellikle dikkat etmelidir. Bu gibi durumlarda yeterli sulama ile cevizin ihtiyaç duyduğu su oranı tekrar kazandırılmalıdır. Meyvelerin büyüme ve ilkbahardaki gelişme dönemlerinde su gereksinimin giderilmesi çok önemlidir. Bu dönemde yaşanacak herhangi bir susuzluk durumunda ağacın gelişimi yavaşlayabilir. Cevizler ilk yıllarında yaklaşık olarak haftada 2 kez sulanmalıdır. Karık sulama, salma, damla ve alttan yağmurlama sulama şekillerinden biri tercih edilebilir. Kimyasal atıklarla kirlenmemiş her türlü su ile ceviz ağacını sulayabilirsiniz.
Budama Nasıl Yapılır?
Ceviz ağaçları genellikle fazla budama istemezler. Bunun yanında kuruyan ve içe içe geçen dalların çıkarılması için tabii ki budama işlemi yapabilirsiniz.
Ceviz Ağacı Yetiştiriciliğinde Bakım Programı
– Ocak ayında bitki dinlendirilir.
– Şubat ayının ilk haftasında ilaçlama yapılır. İlaçlama yapılmasının nedeni, bitkide oluşan mantar hastalıklarının yok edilmesi ve yeni dönemde bu gibi hastalıkların riskini azaltmaktır. İlaçlama sonrası 1 gün boyunca yağmur yağmaması önemlidir. Aksi takdirde ilacın etkisi azalacaktır.
– Uyur haldeki bitki mart ayı ile beraber uyanmaya hazırlanır.
– Nisan ayında bitki kök çalışmalarını hızlandırır ve yavaş yavaş uyanmaya başlar.
– Mayıs ayı artık sulamaya geçilecek aydır. Yine organik toz gübre de bu ayda atılır. Gübrelemede dikkat edilmesi gereken konu: Fidan başına en az 500 gram atılmalıdır.
– Mayıs ayının ilk haftasında gübreleme devam eder ve sulama başlatılır. Oranlar: Fidan başında 35 litre su ve 50 gram sıvı organik gübredir.
– Mayısın ikinci haftasında yine fidan başında 35 litre sulama ve 50 gram sıvı organik gübreleme yapılır.
– Mayısın üçüncü haftasında da yine aynı oranlarla sulama ve gübreleme yapılır.
– Mayısın son haftası ise fidan başına 35 litrelik sulamanın haricinde, fidan başına 1 gram düşecek şekilde gübreleme yapılır.
– Haziran ayı sulama ve ilaçlama dönemi olarak devam eder.
– Temmuz ayında sulama programı sürdürülür.
– Ağustos ayında yine sulamaya devam edilir fakat sıvı organik gübre kullanılmaz.
– Eylül ayında artık sulama devri bitmiştir. Fasılalı sulamaya geçilir.
– Bunu takiben ekim ayında da fasılalı sulama yapılır.
– Kasım ve aralık aylarında ise fasılalı sulama süreci sona erer ve toz organik gübre dağıtımı yapılır. Aralık ayında ekstra olarak arazi temizliği yapılır. Bakım programlarında önerilen gübre miktarlarının her yıl %10 artmasına özen gösterin.