Yörük Mutfağı Nedir?
Orta Asya'dan gelen yörük kavimleri Anadolu kültürü ile birleşerek bugüne uzanan enfes bir mutfağı oluşturmuşlar… Et, tahıl, süt ve süt ürünlerine dayalı Yörük mutfağı Anadolu Mutfağında sebze, meyveleri ve yabani otlarıyla birleşerek dünya mutfak literatüründe de yerini alan nitelikli bir hale bürünmüş...
Gazipaşa Yörük Mutfağı Ve Yörük Yemekleri Nedir? Gazipaşa Mutfak Kültüründe Yörük Mutfağı Ve Yörük Yemekleri hangileridir? Gazipaşa Mutfak Kültüründe Yörük Mutfağı Ve Yörük Yemeklerini Biliyormusunuz?
Yörük mutfağının en önemli özelliği pratik, yalın ve karmaşadan uzak, aroması yüksek ve hızlı hazırlanabilir türde yemeklerden oluşması. Gözleme, bazlama, yufka Yörük sofrasının olmazsa olmazı, ayran en güzel içeceği, güveç yemekleri ise baştacıdır.
Yörük kültürü kaybolmaya yüz tutsa da mutfağıyla yaşamaya devam eder. Tantuni, cezerye, lagos balığı... Bunlar Antalya ve Mersin mutfağı denilince akla gelen ilk lezzetler.
Antalya ve Mersin’in sadece Arap mutfağı etkisinde kaldığı varsayılır. Oysa bir liman kenti olan Antalya ve Mersin, Hititler, Asurlular, Babiller, Fenikeliler, Frigler, Araplar, Selçuklular ve Osmanlılar gibi birçok medeniyeti ağırlamış, farklı kimliklere ev sahipliği yapmış; haliyle bu çok kültürlü şehrin mutfağı da rengârenk bir yelpazeye dönüşmüştür...
Yörük mutfağı bunlardan biridir. Yaylalarda yetişen taze otların baharatlara karıştığı, tertemiz dağ havasında beslenen hayvanların etleriyle, sütleriyle lezzet bulan yemekler dizisidir.
Bugün konar-göçer yaşamı sürdüren Yörük Kültürü Nedir dediğimizde sadece Sarıkeçililer kalmıştır geriye, onlar da hepi topu yaklaşık 50 hanedir. Kasım ayından nisana kadar Antalya ve Mersin’in Aydıncık ilçesindeki dağların eteklerine geçici olarak yerleşir, ardından Karaman’a doğru deve sırtında yola çıkarlar.
Keçi sütünden yapıp çörek otuyla harmanladıkları bez tulum peynirini bir başka yerde yeseniz de aynı tadı alamazsınız.
Keçilerini her gün Torosların eteklerinden deniz kenarına indirip otlatmaya çıkaran yörüklerin bol enerjiye ihtiyaçları vardır ve derler ki “Bir çomaç etsek, bütün gün götürür bizi.” Onların dilindeki “çomaç” şehir insanının dilinde “dürüm”dür.
Bez tulum peynirli, bol tereyağlı, patateslidir. Mutfak kültüründe “yörük sıkması” da denilir buna. Sıkmaların yerini hiçbir şey tutmaz onlar için. Bazen de dağlardan topladıkları türlü otlardan bazlamalar pişirir yörük kadınları. Sacda pişirilen bazlamaların lezzeti, yayıkta çalkalanan ayranın tadı ve ardından közde pişirilen çayın keyfi bir başkadır.
Sarıkeçililer, Torosların geçici misafirleridir ama Karakeçililer yerleşik yörükleridir. Antalya ve Mersin’in. Onlar da keçileri hayatlarından çıkarmasalar da farklı yemekler de yapmaya başlamışlar. Bu da Antalya ve Mersin mutfağına bir başka yörük rengi daha katmış.
Yemekleri biraz daha tencere yemeği kıvamındadır. Yörük kadınlarının kendi elleriyle diktikleri bezlerde kuruttukları erişteleri, bulgurları, mercimekleri sofrada eksik olmaz. Sabahları geleneksel çorbalarıyla doyururlar karınlarını ve öyle giderler keçileri otlatmaya.
Yörüklerin yaptığı bir başka çorba da Acılı Arap aşı çorbasıdır. Özellikle kış aylarında sıklıkla yapılan bir yemektir. Antalya ve Mersin’de. Yörük düğünlerinin, kına gecelerinin, çeyiz alaylarının baş tacı ise ev pilavıdır. Yörüklerin elle, lahana turşusunun yaprağına sıkıştırarak yedikleri bu pilav, mayhoş bir tat bırakır ağızlarda ama üzerine içilen şeftali kompostosunun tadı her şeyi değiştirir.
Sözün özü, yörük kültürü ne kadar kaybolmaya yüz tutsa da Toroslarda mutfağıyla yaşamaya devam eder. Siz de bu yemeklerin tadına varmak, Torosların dağ esintisini denemek için bir fırsat bulmaya çalışın...