Silahlı Hürkuş’un Abisi "Hürjet" Aralık 2022’de Hizmette
Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) tarafından tasarlanan jet motorlu eğitim ve taarruz uçağı HÜRJET için geçtiğimiz hafta önemli bir aşama daha tamamlandı. Kritik Tasarım İncelemesi (CDR) aşamasının ardından bu yıl içinde uçağın imalatının tamamlanması ve motor takılması planlanıyor.
TUSAŞ Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil’in verdiği bilgiye göre, HÜRJET için ilk uçuş tarihi ise Aralık 2021. Bunu ikinci prototibin Ocak veya Şubat 2023’te uçuşu izleyecek. TUSAŞ, ilk jet motorlu uçak projesinde sıkı bir test programı izmlemeyi hedefliyor.
Yaklaşık 13 metre boya sahip uçak için motor konusunda anlaşma General Electric imalatı F404 modeli ile yapıldı. Günümüz modern jet eğitim uçağı tasarımlarından Boeing ve Sarasın T-7 Red Hawk, Güney Koreli KAI’nin T-50 gibi uçaklarında da kullanılan F404’ün itiş gücü 10 bin ila 17 bin libre arasında değişiyor.
Proje için bu yıl oldukça hareketli geçecek. Kritik Tasarım İncelemesinin ardından bu yıl statik rüzgar tüneli testleri ile yine rüzgar tünelinde hava alığı sürat testleri tamamlanacak. TUSAŞ geçen yıl 1/10 model üzerinde temel statik rüzgar testlerini gerçekleştirmişti.
Ayrıca TUSAŞ, uçağın ilk simülatörünü ve 270 derece bakış sağlayan ekran sistemlerini tamamlayarak Teknofest’te sergilemişti.
HÜRJET, Türk Hava Kuvvetleri’nde T-38M uçaklarının eğitimde yerini alacak. Ayrıca taarruz modeli ile hem harbe hazırlık hem de mevcut F-16 filolarının desteklenmesi öngörülüyor. HÜRJET için planlanan bir başka görev de Türk Yıldızları’nın kullandığı F-5 uçaklarının emekli edilerek yerine görev alması.
Savaş pilotlarını yetiştirecek
Geçtiğimiz Ağustos ayında duyurulan Hürjet’in Türk Hava Kuvvetleri’nin (THK) jet eğitim uçağı olarak T-38 uçaklarının yerine hizmete girmesi ve geleceğin savaş pilotlarını yetiştirmesi hedefleniyor.
ABD’li Northop tarafından 1961-1972 yılları arasında üretilen ve THK tarafından da kullanılan jet motorlu eğitim uçağı T-38’ler, 21’inci yüzyıl teknolojisine ayak uydurabilmeleri için aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bazı kullanıcı ülkeler tarafından modernize edilmişti.
Silahlı yakın hava desteği
Konsept tasarımları da geçtiğimiz günlerde ortaya çıkan Hürjet’in 3 bin kilogram faydalı yük kapasitesine sahip hafif taarruz uçağı versiyonlarının Türkiye ve yakın coğrafyada yakın hava destek görevlerinde kullanılmak üzere silahlandırılması öngörülüyor. Hürjet, 1,2 mach hız, 45 bin feet irtifada görev yapacak şekilde tasarlanacak, son teknoloji görev ve uçuş sistemleriyle donatılacak.
“Silahlı Hürkuş’un abisi”
Savunma sanayi araştırmacısı Turan Oğuz, VATAN’a projeyi yorumladı:
T-38’lerin yerine yeni jet eğitim uçakları gerekiyor. Hürjet, bu programa uygun ilerliyor. Ayrıca 1.2 Mach hız ve 3 bin kg faydalı yük kapasitesiyle hafif taarruz uçağı ve yakın hava desteği için de çok etkili olacak.
Hürjet’te motor haricinde kullanılabilecek tüm bileşenler zaten Hürkuş ve Milli Muharip Uçak TF-X projeleriyle geliştiriliyor olacağı için çok zorlanılmayacağını düşünüyorum.
Hürjet daha ileri performans ve faydalı yük kapasitesi ile silahlı Hürkuş-C’nin abisi konumunda yer alacak. Ayrıca Afrika ve Güneydoğu Asya bölgesinde yeni nesil jet uçağı alamayan ülkeler için de alternatif olacaktır.