Antioksidan Maddeler Nedir, Ne İşe Yarar?
Gazipaşa Diyetisyen Cahide Çağlayan
Antioksidanlar, vücutta olumsuz dış etkenlere karşı üretilen ve dengesiz moleküller olan serbest radikallerin ve oksidatif stresin hücrelere verdiği zararı önleyen ya da yavaşlatan maddelerdir. Vücudu koruma etkilerinin yanı sıra bağışıklığı destekleme ve yaşlanmayı geciktirme özellikleri de bulunur.
Vücutta doğal olarak üretilebildiği gibi doğal veya yapay olarak dışarıdan da alınabilir. Dışarıdan alınan antioksidan çeşitleri nelerdir gelin birlikte inceleyelim;
Fitonütrientler: Bitkilerde bulunurlar ve 4000’den fazla çeşidi olduğu bildirilmektedir.
*** Likopen: Domates, greyfurt, karpuz ve kırmızıbiber gibi kırmızı renkli besinlerde bulunur. Prostat ve kalp sağlığının korunmasına katkıda bulunur.
*** Antosiyanin: Yaban mersini, ahududu, böğürtlen, üzüm, patlıcan, havuç gibi kırmızı, mavi, mor meyve ve sebzelerde bulunur. Kalp damar sağlığına katkıda bulunur.
*** Beta karoten: Havuç, bal kabağı, tatlı patates, biber, kayısı, kavun, papaya gibi sarı ve turuncu besinlerde bulunur. Kalp, akciğer ve cilt sağlığına katkıda bulunur. Bağışıklığı destekler.
*** Resveratrol: Kırmızı şarap, yer fıstığı, kırmızı üzüm, bitter çikolata gibi besinlerde bulunur. Kalp, damar ve akciğer sağlığına destek olurken vücuttaki enflamasyonun azaltılmasına yardımcı olur.
*** Lutein: Brokoli, ıspanak, su teresi, enginar, brüksel lahanası, marul, havuç gibi sebzelerde yaygın olarak bulunur. Göz ve kalp sağlığının korunmasına yardımcı olur.
*** İzoflavon: Başlıca soya fasulyesi, mercimek, kuru fasulye, bezelye ve çay gibi gıdalarda bulunur. Östrojen benzeri bir maddedir. Menapoz semptomlarının azaltılmasına yardımcıdır. Kemik sağlığını destekler, eklem ağrılarının azaltılmasına yardımcı olur, bağışıklık sistemini güçlendirir.
Antioksidan Vitamin ve Mineraller:
*** C vitamini: En fazla turunçgiller(portakal, mandalina, limon, kamkat), kivi, biber gibi sebze ve meyvelerde bulunur. Suda eriyen bir vitamindir, fazlası idrarla atılır. Bu yüzden günlük alım önemlidir.
*** E vitamini: Yağda eriyen vitaminlerdendir. Ay çekirdeği, kabak çekirdeği, badem, fındık ve çiçek yağı gibi bitkisel yağlarda bulunur. Vücudun normal fonksiyonlarının sürdürülmesine yardımcı olurken serbest radikallerle de savaşır.
*** A vitamini: A vitamininin öncü maddesi olan beta karoten güçlü bir antioksidant olduğu için A vitamini de antioksidan vitaminler içinde sayılabilir. Süt ve ürünleri, yumurta, karaciğer, kayısı, erik, havuç, bal kabağı, ıspanak, şalgam gibi besinlerde bulunur. Yağda eriyen bir vitamindir. Deri, tırnak ve kemik gelişimine destek olur. Göz sağlığına katkıda bulunur.
*** Demir: Antioksidan işleve sahip katalaz enzimi tarafından kullanılır. Etler, yumurta, kuru baklagiller, kuru meyveler, yeşil yapraklı sebzeler gibi besinler demir yönünden zengindir.
*** Çinko: Birçok hormon ve enzimin yapısına katılan önemli mikronütrienttir. Etler, yumurta, kabak çekirdeği, yer fıstığı, ıspanak, mantar önemli çinko kaynaklarındandır.
*** Selenyum: Antioksidan enzimlerden glutatyon peroksidaz enzim aktivasyonu için gereklidir. Bitkisel ve hayvansal kaynaklarda bulunur. Kırmızı ve beyaz etler, süt ve süt ürünleri, yumurta, pirinç, ay çekirdeği, kuru fasulye, mantar, ıspanak gibi gıdalar selenyum yönünden zengindir.
*** Mangan: Antioksidan enzimlerden süperoksit dismutaz enziminin yapısına katılır. Esmer pirinç, badem ve ananas zengin kaynaklarındandır.
Bol antioksidanlı, sağlıklı günler dilerim.
Cahide Çağlayan İletişim:
GSM: 0 538 604 41 10
E-posta: dytcahidecaglayan@gmail.com
Instagram: dytcahidecaglayan
Adres:
Cumhuriyet Mah. Güvenlik Cad. No: 22/5 Gazipaşa/ANTALYA