D Vitamini Ve Vücudumuz İçin Önemi Nedir?
Diyetisyen Cahide Çağlayan
D vitamini, yağda eriyen vitaminlerden olup uygun koşullar olduğu takdirde vücut tarafından sentezlenen hormon benzeri görevleri bulunan bir vitamindir.
Kalsiyum ve fosfor mekanizmasında, kas ve kemik gelişimi ve sağlığının korunmasında, insülin ve renin gibi hormonların salınımının düzenlenmesinde, tiroit fonksiyonları ve bağışıklık sisteminin desteklenmesinde önemli işlevlere sahiptir.
D vitamini eksikliği ve yetersizliği, yaygın görülen küresel sorunlardandır. Birçok kronik, otoimmün, psikolojik hastalık, obezite ve bazı kanser türlerinin yetersizlik ile ilişkili olduğu çalışmalarda gösterilmiştir.
Sentezlenebilmesi için temel kaynak güneş ışığıdır. Bunun yanı sıra az miktarda da besinlerle dışardan alınabilir. Besinsel kaynakları oldukça sınırlıdır. En zengin kaynakları; yağlı deniz balıkları, karaciğer, süt, yumurta şeklinde sıralanabilir. Güneşten yeterince yararlanıldığı takdirde D vitamini takviyesine ihtiyaç duyulmamaktadır.
Ciltte sentezlenebilmesi için vücudun yaklaşık dörtte birinin haftada en az 3 gün en az 15-20 dakika uygun açıda(11.00-15.00 arası) direkt güneş ışığına maruz kalması gerekmektedir. Eksikliğinde veya yetersizliğinde ise mutlaka uygun dozda takviye kullanılmalıdır.
Kanda:
20 ng/mL’den düşük ise >>> D vitamini eksikliği
21-29 ng/mL arası ise >>> D vitamini yetersizliği
30 ng/mL’den yüksek ise >>> Yeterli düzey(tercihen 40-60 ng/mL)
150 ng/mL’den yüksek ise >>> Toksik düzey olarak sınıflandırılır.
Özetle;
D vitaminini kemik sağlığı ve pek çok hastalıktan korunmak için kanda yeterli düzeyde bulunmalıdır. Yetersizlik ve eksiklik durumunu önlemek için ise eğitimler ve beslenme programları ile farkındalık yaratılmalı gerekli durumlarda hekim kontrolünde, uygun dozlarda takviye alınmalıdır.
Sağlıklı günler dilerim.