Saka-Sak-İskit-Türk -16
Araştırmacı-Yazar Ali YILDIZ
“8 Temmuz 1911. Mesudiye’den bir Saka Neferi Hut civarında katledilip başı kesilmiştir”
Bu satırın ne anlama geldiğini aşağıda açıklayacağım.
Atatürk dönemi devlet adamlarından ve eski Başbakan Hasan Saka’nın Trabzonlu olduğunu, Saka oğulları sülalesinden geldiğini ve 1934’te soyadı kanunu çıktığında atalarının unvanı olan Saka soyadını aldığını yazmıştık.
Şimdi 1911 yıllarına doğru geriye gidelim.
Türkiye Cumhuriyetinin iki mareşalinden birisi olan Mareşal Fevzi Çakmak, 1898’de merkezi Kosova’ya bağlı Mitroviçe’de bulunan XVIII. Nizamiye Fırkası(Tümen) Erkan-ı Harp Reisliğine(kurmay başkanlığı) kurmay yüzbaşı olarak tayin olup gözünü açtığında kendini Arnavutluk ve Sırp isyanlarında buldu.
Yıllarca o bölgede isyanların bastırılması ve ülkeden kopmadan bütünlüğün korunması için görev yaptı. İsyanlar bölgesinde 13 yıl çalıştı.
Arnavutça, Sırpça, Bulgarca öğrendi. Atatürk ile de ilk defa burada karşılaşıp bilgi alış verişinde bulundu. O zaman unvanları Fevzi Bey ve Mustafa Kemal Bey’dir.
Fevzi Bey, birçok üst düzey askerin yaptığı gibi görev süresince günlükler tuttu.
Mareşal’in 6 defter halindeki günlükleri yıllar sonra 2002 yılında Yapı Kredi Yayınları tarafından 2 cilt kitap olarak yayımlandı. Başlangıçtaki tırnak içindeki satır bu hatıraların I. Cildinin 127. Sayfasında kayıtlıdır.
İsyana karşı ülkenin muhtelif yerlerinden asker sevk edilerek olaylar bastırılmaya çalışılıyordu. Sevk edilen askeri güçlerden birisi de Trabzon Taburu idi.
Malumdur ki Trabzon Karadeniz’in en önemli şehriydi, halen öyledir. Mesudiye ise şimdi Ordu iline bağlı bir kaza. O sıralar Trabzon aynı zamanda asker sevkiyatı merkezi. Çevreden toplanan askerler gemilerle görev yerlerine sevk ediliyor. Karayolu ulaşımı zayıf.
Trabzon’da yukarıda bahsettiğimiz Hasan Saka’nın ataları kadim bir Saka oğulları var. Ve Trabzon’dan Rumeli’ye Mitroviçe’ye sevk edilen Trabzon Taburunda Mesudiyeli bir SAKA neferi. HUT mevkiinde isyanı bastırmakla görevli Trabzon Taburu, 8 Temmuz gibi bir günde, yakıcı sıcakların altında mücadele veren taburuna su temini ile görevli Mesudiyeli isimsiz kahraman Saka neferi, kim bilir hangi dereden veya çeşmeden silah arkadaşlarına tuluklarla, kırbalarla su taşımaya çalışırken isyancılar tarafından yakalanıp, başı kesilerek şehit edilmişti?
III bin yıldır hareket halindeyken sularını tuluklarla, kırbalarla yanında taşıyan SAKALAR, bu algıyla su taşıyanlara verilen Saka unvanı, Trabzon’da Saka oğulları, Başvekil Hasan Saka, Mitroviçe’de şehit olan Mesudiyeli Saka Neferi.
İnsanın aklına acaba bu Saka neferi Hasan Ska ile akraba mıydı diye bir soru geliyor. Zayıf bir ihtimal, ama bu mümkün. Onun kaydını tutan Mareşal Fevzi Çakmak.
Nereden nereye? Tabaka tabaka küllerin altında veya gri silüetlerin arkasında kalsa da kaybolmayan Saka Türkleri.
Konuyu İran coğrafyasında Sakalar sıralamasına getirmişken, yukarıdaki pasaj nereden çıktı denilebilir.
Öncelikle; Türk sayılmak istenmeyen, sonra dilleri ve örfleri, insanlığa katkıları, kurdukları devlet veya teşkilatlar, çanakları- çömlekleri, kılıçları, kalkanları, atları, arabaları başka etnik gruplara mal edilmeye çalışılan, unutturulan Saka Türkleri için yazım planının bu kadarcık değiştirilmesi olsa olsa onlara bir vefa borcudur diye düşünelim.
Yazılı kayıtlardan yaptığımız çıkarımlara İran-Saka ilişkileri bağlamında devam edeceğiz. Elimizde çok kaynak var. Merak etmeyin. Ömrümüz yeterse..
Daha Önceki Bölümleri'de Okumak İsteyebilirsiniz...