Sakalar-35
Ali Yıldız
Sakalar tarihi ne kadar eskilere gidiyor?
Yahut Sakalarla Türk Tarihini başlatmak mümkün mü?
MÖ.989 senesine ait bir Çin kaydına göre “Sü’lerden ve Jong’lardan bahsedildiği görülmektedir. Çinlilerden Jin sülalesinin hükümdarı bu Sü-Jong’larla (Xu-Rong)savaştı. Aynı Çin kaynaklarına göre MÖ. 650’de Su ile Çinlilerin arası açılmış Su’lar, Tik’lerle birleşmiş, daha sonra SU’larla Tiklerin araları açılarak birbirleri ile savaşmışlardır.
Bu çatışmadan sonra Tikler, Su’ları daha doğuya doğru bugünkü Yakutistan topraklarına sürmüşlerdir. Buradaki Su’lar Sakaların bir koludur. Görüldüğü gibi Yunan ve İran tarihçilerinin, onlardan alıntılayarak tarihçilerin Sakaların ortaya çıkışını MÖ. 7-8. Yüzyıla bağlamaları Sakaların doğudaki faaliyetlerini bilmedikleri ile izah edilebilir.
Tarihi bilgiler, Sakaların MÖ. Birinci bin yılda Kuzey Asya’da olduklarını göstermektedir.
Bundan daha önemlisi destani asırlardır ki bu konuda yine batılı tarihçiler mesela C.J.Coyajee Çin’deki Fengseng yanyi destanının da Sakalara ait olduğunu yazmıştır.
Çin’in Shaanxi vilayetini idare eden Qin(Çin) sülalesinin hükümdarı Mu, Sü-Jonglara hücum ederek (MÖ.659-620), batıdaki Jong’lardan (Ronglar) 12 memleketi alarak kendi topraklarına kattı.MÖ.626
Batı Jongları kendileri nezdinde bulunan Youyu ismindeki bir Çinliyi Qin hükümdarına elçi olarak göndermişlerdi. Bu Çinli elçi hükümdar Mu’ya; Su-Jongların topraklarından 12 memleketi nasıl alacağının yollarını öğretti.
Hükümdar Mu da MÖ.623 te Sü-Jonglara savaş açarak onların 12 memleketini kendi topraklarına kattı. Bu hadise Saka hükümdarı Alp Er Tunga(Afrasyab) devrine ait olup, Sakaların bir federasyon gibi idare edildiğinin en eski tarihi kayıtlarındandır.
Alp Er Tunga’dan bahsettiğimiz yukarıdaki bölümlerde İran-Turan ilişkilerinden söz ederken Türk-Turan sözcüklerinin de birbirine ardışık olduğuna değinmiştik.
Bu kelimelerin bazıları Avesta’da Xyon Türk (Hun Türk, Kapulik(Kabilli), Subdik(Soğdlu) şeklinde geçer.
MÖ. 625 senesinde Sakalar ile Medyalılar(İran) arasında geçen savaşta Saka başbuğu öldürülmüş, nihayet bundan yüz yıl sonra 546’da Pers hükümdarı Kuroş tarafından Sakalara hücum edilerek Saka egemenliğine son verilmek istenmiştir. İran destanında Afrasyab’ın (Alp Er Tunga) oğlu Ercasp Hyun(Hun) padişahı olarak yazılmaktadır.
Bu ise İran tarafından Saka ve Hunların aynı görüldüğüne delalet etmektedir. Ercasp MÖ. 546 da ölmüş olan Zerdüş’ün çağdaşı olarak görünmektedir. İran tarihindeki Sakalarla Hunların aynılığı, Hunlarla Türklerin aynılığı, Sakaların Türklüğüne en bariz tarihi delil olmaktadır.
Öyle ise biz halen MÖ.III. yüzyılda Metehan’la başlatılan Türk Tarihini Hun ve Saka aynılığından yürüyerek en azından MÖ. VII. Yüzyıldan başlatabiliriz.
Sü-Jonglardan bahseden MÖ.989 senesine ait bir Çin kaydına göre ise Saka-Türk Tarihi MÖ.1. bin yılda başlamaktadır. (Bknz. ZVT. UTTG, HVİ. S.603)