Saka-Sak-İran-Aryanlar-Aryenlerın Ortaya Çıkışı-Türk-28
Araştırmacı-Yazar / Ali YILDIZ
İran’ın bir coğrafi tarif olduğunu ara sıra hatırlatmakta fayda var. Çünkü metnin içinde İran kelimesi çok geçince okuyanların kafasında bugünkü İran devleti yani Farslar canlanıyor.
Hellmut Ritter, A.Christensen’in “Eski İran Hars Tarihi” eserine dayanarak İran kelimesinin Erran-Aryan’dan türemiş olduğunu yazar. S.24
İran-Turan-Saka ilişkileri içinde sık sık karşımıza çıkacak olan Aryenler-Aryanlar hakkında kaynaklardan bulduklarımızı yazalım.
Bundan 40-50.000 yıl önce “Hindistan’da oluşan “F” benzeşik gen grubundan kuzeye doğru da bir hareket başlıyor. F ve K grupları oluşuyor. Bunlar ilk planda İran platosuna ulaşıyor. Burada kendi aralarında ayrışarak bir kısmı Mezopotamya’ya geçip, Semitiklerle karışarak Sümerlerin ataları olacaklar. Bunların gen grupları G, I, J, olarak adlandırılmış” demiştik.
Tabii ki bu olaylar tarihi süreçten çok öncedir, paleolitik çağlarda olmuştu.
Müteakip bin yıllarda olayın tarihsel boyutunu yakalıyoruz.
M.Ö.1800’lerde henüz Hint ve İranlılar(aslında hepsine Hintli demek lazım) birbirinden ayrılmamışken ve bugünkü İran topraklarına gelmeden çok önce Mezopotamya’daki medeni gelişmeleri ara sıra batıya göçenlerden duyarak bugünkü İran coğrafyasına doğru yöneldiler. İran coğrafyasında halen mevcut olan Kevir çölü bu göçmenleri ikiye böldü. Bir kısmı batıya yöneldi bu günkü İran’ın Pers vilayetine( Güney İran-İranşehr) geldiler.
Buraya daha sonra dönmek üzere Kevir çölünün doğusunda kalan gruplardan bahsedelim.(Kevir çölünün doğusunda Merv-Belh bölgesi vardır ki buraya batılılar Baktriya derler). Bu gruptan bir kısmı yerinde kalacaktır. İçinden kopan başka bir grup kuzeye doğru yol alarak,
İran yaylalarından birlikte hareket eden “R” benzeşik gen grubundan bir kısım insanlar yarı yolda onlardan ayrılarak, Hazarın doğusunda günümüzdeki Mangışlak-Horezm üzerinden kuzey batıya geçerek Karadeniz’in kuzeyi ile Hazar arasında yerleşip “R1am” benzeşik gen grubunu oluşturdular. Bu grubun ağırlıkla yaşadığı bölgede sonradan yapılan kazılarda Yanmaya kültürü ortaya çıkarıldı.
Yanmaya Kültürü yaşam tarzı ve arkeolojik kalıntılardaki üslup bakımından Hint-İran karakteri gösteriyordu. Dil bakımından da erkek dişi ayrımlı Avrupa ve Semitik dilleri andırıyordu. Buna da Hindo-Germen dediler.
Bu benzeşik gen grubuna son asırların araştırmacıları tarafından çıkış yeri itibariyle Hint ve yerleşim ve gelişme yeri dikkate alınarak Avrupa dendi. Böylece Hint-Avrupa deyimi oluştu. Sonraki asırlarda Yanmaya insanları tekrar İran ve Orta Asya’ya döndüler. Çünkü Orta Asya’da kalan yerleşikler ve göçmenler, bir medeniyet ve inkişaf patlaması meydana getirmişlerdi. Bu gelişme diğer bölgelerde yaşayan insanları kendine çekiyordu. Tıpkı Sümerler gibi. Bunlara Hint-Avrupalıların ataları denilmektedir.
Yanmaya kültürü insanları, Orta Asya’ya geri dönerken İran’da “J2” grubu ve semitiklerle karışarak yeni bir kültür oluşturuyor ve bunlar Partların ataları olacaktır.
Avrupalılar bir türlü bulamadıkları atalarının izinde kendilerini bu insanlara dayandırıyor. Yani biz Orta Asya’dan geldik kökenimiz Orta Asya’dadır diyorlar. Bu sözde doğruluk payı var tabii ancak o akım yanmaya kültürünün oluşması ile batıya kaymıştır. Kendilerinin atalarını Yanmaya kültürünün temeli olan “R1am” benzeşik gen grubu içinde aramalıdırlar.
Hellmut Ritter’in yukarıdaki cümlesini hatırlayalım: Hellmut Ritter, A.Christensen’in “Eski İran Hars Tarihi” eserine dayanarak İran kelimesinin Erran-Aryan’dan türemiş olduğunu yazıyordu. Cümleyi tersinden ele aldığımızda da Aryan sözcüğünün İran’dan değiştiği, ırk, etnisite, din, kültür vs ilgili olmayıp coğrafya ile ilgili olduğu kolayca anlaşılabilir. Aryenlerin gen teorisine göre ortaya çıkış tarzı böyledir.
Ancak Partların içindeki “J2” gen grubu daima görmezden gelinmiş ve tamamı İndo-Germen, Hint-Avrupalı sayılmıştır.
Bu grup da önemlidir çünkü sonraki zamanlarda “G” benzeşik gen grubu ile ilişkiler kurarak Batı İran’da uzun zaman yaşayıp (Zağros’un doğusu ve Urmiye Gölü çevresinde) ilk medeniyetlerin kurulmasında katkıları olacaktır.
Guttiler, Lulubiler, Kassiler, Urartular, Medler, Elamlar bunların ahfadıdır. Turani kavimler olarak bilinirler. Bunların Türklüğü buradan geliyor. “J2” gen grubu, Araplarında ataları olan “j” ana grubundan ayrılarak kuzeye çekilmiş, Yanmaya insanları kuzeyden geri gelip onlarla karışıncaya kadar geçen binlerce yıl içinde semitik özelliklerinden sıyrılarak tamamen özgün bir topluluk haline gelmiş, Kafkasların güneyine yerleşip oranın yerli halkı olmuşlardı.
Kendi özgün dillerini oluşturmuşlardı. Bu halk o günün dünya göç yalları ve ticaret kuşağının düğüm noktalarındaydı. İlkel de olsa doğu batı ticaretinin başlamasıyla Çin sınırına kadar açılarak sonradan Sogdların atası olacak ve Türk Yüecilerle kaynaşarak Türkleşecek ve bugünkü Doğu Türkistan ahalisini oluşturacaklardır.